Herkese yeniden merhaba! Yazımız Havacılık Meteorolojisi hakkında olacak. Keyifli okumalar dilerim.
Meteorolojinin Kısa Tarihi
İlk meteorolojik gözlemler çobanlar, çiftçiler ve denizciler tarafından yapılmıştır. Denizciler denizin şiddetli fırtınalardan kaçınmak için gökyüzünü sürekli olarak gözlemişlerdir. Çiftçiler, yanlış zamanda ekilmiş veya toplanmışsa mahsulleri tahrip olacağını fark etmişlerdir.
‘METEOROLOGY ARISTOTELIS’ eseridir.
Havacılık meteorolojisi içinde hangi konular vardır?
- Meteoroloji nedir?
- Meteorolojinin hayatımızdaki yeri
- Meteorolojinin dalları
- Havacılık meteorolojisi
- Havacılıkta meteorolojik ölçümler
- Havacılık sektöründe meteorolojik bilgi
- Meteoroloji ofisleri ve meteoroloji gözlem ofisleri
- ICAO standart atmosferi
- Hava yoğunluğu, sıcaklığı ve basıncın hava aracına etkileri
- Rüzgâr oluşumu ve ölçümü
- Lokal(bölgesel) rüzgârlar
- Deniz ve kara meltemleri
- Dünyanın Dönüşünün uçuş süresine etkisi
- Yüksek seviye rüzgârları ve jet akımları
- Yüksek seviye rüzgârların ve yer rüzgârlının hava aracına etkileri
- Temel bulut türleri ve sınıflandırılması
- Metar raporu
- Havacılıkta Meteorolojik Ölçümler
- Rüzgâr hızı ve yönü, sıcaklık, hava basıncı, yağış ve pist görüş mesafesi
Havacılık meteorolojik olayları son derecede önemser. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)tarafından Dünya meteoroloji Teşkilatı (WMO)ve Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) standartlarından karşılanır.
Uluslararası Sivil havacılık Teşkilatı ICAO, ilgili standartlar 19 adet Annex Olarak yayınlanmıştır.
1948- Annex 3 : Uluslararası Hava Seyrüseferi için Meteoroloji Servisi: Hava aracından yapılan hava durumu gözlemlerinin raporlanması ve uluslararası hava seyrüseferi için meteorolojik servis bilgileri sağlar.
Meteoroloji Gözlem Ofisi Görevleri
- Sorumluluk sahasında uçuş faaliyetlerini etkileyen meteorolojik şartları takip etmek, değerlendirmek ve gözlemek.
- Meteoroloji gözlem ofisi olarak Ankara/Esenboğa ve İstanbul/Atatürk tayin edilmiştir.
- Aktüel hava ölçümleri ve gözlemleri yapar.
- Gerektiğinde meydan ihbarlarını yapar.
- Tahminlerini hazırlamakla görevlendirilir. Ve sürekli meteorolojik şartları takip eder.
Meteorolojik Bilginin önemi, özellikle meydanlardaki sörmüş mesafesi, pist görüş mesafesi, yağışın şekli ve şiddeti, bulut alt taban yüksekliği, türbülans gibi meteorolojik bilgililer çok önemlidir. Çünkü hepsi emniyetli iniş ve kalkış için en önemli etkendir.
ICAO standart atmosferinin amacı: Basınç ve hava aracı parçaları üretimi, geliştirilmesi ve test edilmesi amaçları ile hazırlanmıştır. Uzun yıllar boyunca yapılan ortalama değerlere göre hazırlanarak değerlendirilmiş ve tablolardır.
Meteorolojik olaylar en çok hava araçlarını etkilemektedir. Bu yüzden havacılık alanında metar raporu ile karşılaşılmaktadır.
METAR Nedir?
METAR kod formu ve rutin hava raporudur. Bilgileri uçuş öncesinde veya uçuş esnasında dikkate alınıp, değerlendirip besler. Uçuş ekibi böylece kalkış ve iniş için havaalanındaki meteorolojik şartlardan haberdar olur.
METAR kod ismi yerine SA… Kısaltması ardından belirtici, tarih ve gözlem zamanı kullanılır.
Yer Belirtici (CCC Grubu): ICAO yer belirticileri kullanılır. ICAO EK-12’de verilmiştir.
Yer belirtici önemli bir faktördür.
- Birinci harf, uluslararası aeronatik muhabere sırasını
- İkinci harf, ilgili ülkeyi
- Üçüncü harf ,ilgili ülkenin aeronatik muhabere sırasını
- Dördüncü harf, raporu çıkaran havaalanı belirtir.
Örnek: LTAC(Türkiye-Ankara/Esenboğa)
METAR Raporu saatlik ve anlık olarak meteoroloji genel müdürlüğü Hazarfen sitesinden incelemek isterseniz bakabilirsiniz.
Hava olaylarının METAR kısaltmaları
- RA-Yağmur
- SN-Kar
- DZ-Çisenti
- GR-Dolu
- GS-Küçük dolu veya Kar paletleri
- SG-Kar grenleri
- PL-Buz Paletleri
- Hava olayları için kullanılan kısaltmalar;
- DS-Toz Fırtınası
- SS-Kum Fırtınası
- FG-Sis
- FC-Hortum Bulutu
- SH-Sağanaklar
- PO-Toz/Kum Fırtınası
- BLDU-Geniş Alana Yayılmış Savrulan Toz
- BLSA-Savrulan Kum
- BLSN-Savrulan Kar
METAR Kodu Örnek Kodlama
010000Z LTBA VRB02KT 0000 R19R/0050V0250D R01R/0050N R27/0200D R06/0000U +SN +BLSN FZFG VV001 M01/M01 Q0999 BECMG FM0100 03015G25KT 5000 SHSN BKN005CB
Açıklama:
Atatürk Havalimanı (LTBA) ayın 1’i 0000GMT de rasat edilen rapor.
Rüzgar değişik yönlerden 2 knot,
Görüş 50m’den az,
RVR Runway 19 Right için, 50m ve 250m arasında değişiyor, azalma trendi var; RVR Runway 01 Right için, 50m, değişiklik yok; RVR Runway 27 için, 200m, Azalıyor; RVR Runway 06 için, 50m’den az, artıyor.
Heavy Snow, Heavy Blowing Snow, Freezing Fog.
Dikey Görüş 100ft.
Hava Sıcaklığı -1, İşba sıcaklığı -1
QNH 999 millibar.
Oluşacak düzenli değişiklikle, 01:00’dan itibaren, Rüzgar 030 dereceden 15 knot hamlesiyle 25 knot, Görüş 5km, Snow Showers, 500 feette çok bulutlu kapalı Cumulonimbus.”
Meteorolojik bilginin önemi, son yıllarda akaryakıt fiyatlarında fazla artış yüzünden uçuş planlamaları son derece önem kazanmıştır. Örnek olarak Jet akımlarının bulunduğu taraftan uçuş planlamasının yapılması olabilir. Meteoroloji gözlem ofislerinin görevleri de yerine getirir. Ankara FIR (Uçuş Bölge Planlaması.) sahasında ve İstanbul FIR sahasından sorumludur.
Bu hafta size Havacılık Meteorolojisi hakkında bildiğim bilgileri yazdım. Diğer yazıma buradan ulaşabilirsiniz. Görüşmek üzere. Düşüncelerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın.
