Herkese yeni bir yazıdan tekrardan merhaba. Bu haftaki konumuz Uçakların Gövdelerinde Bulunan Işıklar; uçakların dış yüzeyinde bulunan çeşitli ışıklar ve bunların görevleri hakkında olacak. Dilerseniz yazımıza geçelim.
Hepimiz ne zaman bir jet sesi duysak gökyüzüne bakarız. Gördüğümüz şey ise genellikle yolcu uçağı olur. Eğer Anadolu’da yaşıyorsanız bu ses bir savaş jetine de ait olabilir. Gökyüzüne baktığımız zaman uçakları fark edebilmemizdeki en büyük etkenler, onların sesleri ve gövdelerinde yanıp sönen ışıklardır. Bu yazımızda ışıkların anlamlarını ve görevlerini inceleyeceğiz.
Taxi (Kısa far) Lights
Genellikle gece uçuşlarında kullanılmaktadır. Uçak kalkış için pist başına giderken taxi yolunda kullanılır. Bazı havayollarında ise pist başına gelindiğinde bu ışıklar kapatılır. İnişlerde de açılan taxi ışıkları uçağın burun iniş takımında bulunur. Aynı zamanda uçak iniş yaptığı zaman taxi yoluna girerken de açılır. Halk dilinde bu ışıklara kısa farlar diyebiliriz.
Landing (Uzun far) Lights
Genellikle gece uçuşlarında kullanılmaktadır. Uçak tiplerine göre gövde üzerindeki konumları değişiklik gösterebilir.
Bu ışıklar inişlerde ve kalkışlarda pisti çok iyi bir şekilde aydınlatmalıdır. Halk dilinde bu ışıklara uzun farlar diyebiliriz.
Runway Turnoff (Taksi ve Pist başı) Lights
Uçak indikten sonra gireceği taksi yolunu aydınlatması için kullanılır. Aynı şekilde kalkarken de pist başına kadar gireceği taksi yollarını ve pist başını aydınlatması için kullanılır.
Navigation (Navigasyon) Lights
Gece yapılan uçuşlarda veya gece gördüğünüz bir uçağın kanadının uçlarında yanan renkli ışıklar mutlaka dikkatinizi çekmiştir. Bu ışıklara ‘navigasyon ışıkları’ adı verilir. Uçağın sağ kanadında her zaman yeşil, uçağın sol kanadında ise her zaman kırmızı ışık yanar. Bu ışıklar gece-gündüz daima yanar. Pilotların ilk açıp en son kapattığı ışıklar desek pek de yalan olmaz. Çünkü bu ışıklar uçağın havadaki ve yerdeki konumunu gösterir. Havada uçan pilotlar başka bir uçağın hangi yöne gittiğini bu ışıklar sayesinde anlarlar. Keza kule ve operasyondaki hizmetlilere de bu ışıklar yardımcı olur. Havada giden bir uçağın sağ kanadında yeşil sol kanadında kırmızı renkler yanıyorsa uçak bize doğru gelmektedir. Eğer uçağın sol ve sağ kanadında ayrıca kuyruk konisinde beyaz veya sarı bir ışık yanıyorsa uçak bizimle aynı yöne gidiyor demektir.
Strobe Lights (Çarpışma Önleyici)
Uçağın kanat uçlarında ve kuyruk konisinde bulunan bu ışıklar çarpışmaları önlemek amacıyla kullanılıyor.Her kanat ucunda beyaz renkli bir ışığı yanıp sönen yüksek yoğunluklu flaş ışıkları bulunur. Bu yanıp sönen ışıklar çok parlaktır ve uçuş sırasında dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. Bazen piste ve taksi sırasında uçağı daha belirgin hale getirmek için de kullanılırlar.
Her uçak modeline göre yanıp sönme tarzı değişik olan ışıklar havada uçağın fark edilmesini sağlıyor. Pilotlar kalkış yapmak için piste girdiklerinde açarlar, inişten sonra pistin terkedilmesiyle kapatırlar.
Beacon Lights
Uçak gövdesinin altında ve üstünde bulunan kırmızı renkte ışıklardır ve flip-flop şeklinde yanarlar.
Uçak motorlarının çalışmaya başlamasıyla yanmaya başlayan ışıkların amacı, motorların çalışır durumda olduğunu ve yer hizmetlisinin belirli bir mesafeden sonra motor bölgesine yaklaşmaması gerektiğini söyler.
Aynı zamanda havada da uçağın motorlarının faal olduğunu bu ışıklar sayesinde anlayabiliriz. Kırmızı çarpışma önleyici ışıklar, iniş takımı kapıları veya kanatları gibi tehlikeli bileşenleri test ederken bakım personeli tarafından da açılır.
Çalışan bir jet motorunun veya turbopropun yanından yürümek, zincirli testerelerle uğraşmaktan daha tehlikelidir. Yer personeli, kırmızı ışıkların yanıp söndüğünü gördüğünde, alanın güvenli olmadığını anlar.
Tail/Logo (Kuyruk) Lights
Uçağın kuyruk kısmında bulunan elevator küçük kanatların üzerindeki ışıklardır. Bu ışıkların amacı havayolunun logosunu aydınlatmaktır.Logo ışıkları gerekli değildir, ancak reklam avantajları için yaygın olarak kullanılır. Işıklar ayrıca çarpışmayı önlemek için de etkilidir.
Pilotların yerdeki ve uçuştaki uçakları tespit etmelerini kolaylaştırırlar. Logo ışıkları ayrıca yer kontrolörlerinin taksi yollarındaki uçakları tanımlamasına yardımcı olur.
De-Ice Işıkları
Genellikle kış aylarında karlı havalarda kullanılmakta olup, gece uçağın kanatlarında ve motor yüzeylerinde oluşmuş olan buzları görmek amacı ile kullanılır. Uçak gövdesinin yan kısımlarında yer almakta olup arka kısmı görebilecek şekilde konumlandırılmış bulunmaktadırlar. Bu ışıklar uçak iniş ve kalkış işlemlerinden hemen önce kullanılır.
Benim Düşüncelerim ve Çıkış
Bu cümleyi daha önceki yazılarımda çok kullandım. Eğer benim gibi Anadolu’da yaşayan biriyseniz ve bulunduğunuz konum transatlantik rotalar üzerindeyse, uçakların ışıklarını gece vakti görmeniz çok muhtemel. Özellikle kış aylarında gökyüzünün açık olduğu zamanlarda uçakları gecenin sessizliğinde izlemek ayrı bir keyif veriyor insana. En çok ışıkları hoşuma giden uçak tipleri ise Boeing 787 ve 777. Bu uçakların geceyi aydınlatan Strobe ve Beacon ışıklarını izlemek bana keyif veriyor açıkçası.
Bu yazımda Uçakların Gövdelerinde Bulunan Işıklar hakkında konuştuk. Sizin düşünceleriniz neler? Düşüncelerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın. Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere.
Diğer yazıma buradan ulaşabilirsiniz.
